***
EJERCICIOS ADICIONALES
Extractos de los ejercicios de la Ekzercaro del libro Fundamento de Esperanto.
EJERCICIO DE LECTURA DE ORACIONES Y VOCABULARIO
Lea las siguientes oraciones, poniendo cuidado en la pronunciación. Luego lea el glosario para aprender el significado de cada palabra. Recuerde imaginar el significado en su mente, repitiendo la palabra en esperanto. Esto es pensar en esperanto.
ORACIONES CON PARTICIPIOS
§ 25.
Mi estas amata. Mi estis amata. Mi estos amata. Mi estus amata. Estu amata. Esti amata. - Vi estas lavita. Vi estis lavita. Vi estos lavita. Vi estus lavita. Estu lavita. Esti lavita. - Li estas invitota. Li estis invitota. Li estos invitota. Li estus invitota. Estu invitota. Esti invitota. - Tiu ĉi komercaĵo estas ĉiam volonte aĉetata de mi. - La surtuto estas aĉetita de mi, sekve ĝi apartenas al mi. - Kiam via domo estis konstruata, mia domo estis jam longe konstruita. - Mi sciigas, ke de nun la ŝuldoj de mia filo ne estos pagataj de mi. - Estu trankvila, mia tuta ŝuldo estos pagita al vi baldaŭ. - Mia ora ringo ne estus nun tiel longe serĉata, se ĝi ne estus tiel lerte kaŝita de vi. - Laŭ la projekto de la inĝenieroj tiu ĉi fervojo estas konstruota en la daŭro de du jaroj; sed mi pensas, ke ĝi estos konstruata pli ol tri jarojn. - Honesta homo agas honeste. - La pastro, kiu mortis antaŭ nelonge (aŭ antaŭ nelonga tempo), loĝis longe en nia urbo. - Ĉu hodiaŭ estas varme aŭ malvarme? - Sur la kameno inter du potoj staras fera kaldrono; el la kaldrono, en kiu sin trovas bolanta akvo, eliras vaporo; tra la fenestro, kiu sin trovas apud la pordo, la vaporo iras sur la korton.
inviti: invitar.
komerci: comerciar.
aĵ: hecho de o que tiene la cualidad de, se usa para formar palabras con un significado concreto, por ejemplo: mola (blando), molaĵo (cosa blanda); malnova (viejo, vieja), malnovaĵo (algo vieja); frukto (fruta), fruktaĵo (algo hecho de fruta).
sekvi: seguir.
konstrui: construir.
ŝuldi: deber, adeudar.
oro: oro.
ringo: anillo.
lerta: hábil.
projekto: proyecto.
inĝeniero: ingeniero.
fero: hierro.
vojo: camino.
agi: actuar.
pastro: padre, sacerdote.
kameno: chimenea.
poto: olla.
kaldrono: caldero.
boli: hervir.
vaporo: vapor.
pordo: puerta.
korto: patio.
LECTURA SOBRE LAS PREPOSICIONES
§ 28.
Ĉiuj prepozicioj per si mem postulas ĉiam nur la nominativon. Se ni iam post prepozicio uzas la akuzativon, la akuzativo tie dependas ne de la prepozicio, sed de aliaj kaŭzoj. Ekzemple: por esprimi direkton, ni aldonas al la vorto la finon "n"; sekve: tie (= en tiu loko), tien (= al tiu loko); tiel same ni ankaŭ diras: "la birdo flugis en la ĝardenon, sur la tablon", kaj la vortoj "ĝardenon", "tablon" staras tie ĉi en akuzativo ne ĉar la prepozicioj "en" kaj "sur" tion ĉi postulas, sed nur ĉar ni volis esprimi direkton, t. e. montri, ke la birdo sin ne trovis antaŭe en la ĝardeno aŭ sur la tablo kaj tie flugis, sed ke ĝi de alia loko flugis al la ĝardeno, al la tablo (ni volas montri, ke la ĝardeno kaj tablo ne estis la loko de la flugado, sed nur la celo de la flugado); en tiaj okazoj ni uzus la finiĝon "n" tute egale ĉu ia prepozicio starus aŭ ne. - Morgaŭ mi veturos Parizon (aŭ en Parizon). - Mi restos hodiaŭ dome. - Jam estas tempo iri domen. - Ni disiĝis kaj iris en diversajn flankojn: mi iris dekstren, kaj li iris maldekstren. - Flanken, sinjoro! - Mi konas neniun en tiu ĉi urbo. - Mi neniel povas kompreni, kion vi parolas. - Mi renkontis nek lin, nek lian fraton (aŭ mi ne renkontis lin, nek lian fraton).
nominativo: caso nominativo (gramática). En esperanto el nominativo es el caso del sujeto de la oración.
iam: alguna vez.
akuzativo: caso acusativo (gramática). En esperanto el acusativo es el caso del objeto directo del verbo, del acusativo de dirección y a veces de los complementos de lugar y de tiempo.
tie: allí.
dependi: depender.
kaŭzo: causa.
esprimi: expresar.
direkti: dirigir.
celi: apuntar a.
egala: igual.
ia: de alguna clase.
veturi: ir en vehículo.
dis: prefijo que indica división, diseminación o separación de partes, por ejemplo: semi (sembrar), dissemi (diseminar); ŝiri (rasgar), disŝiri (desgarrar en pedazos).
flanko: lado.
dekstra: derecho, derecha.
neniel: de ningún modo.
nek: ni, conjunción negativa que se usa para negar dos cosas en la misma oración, por ejemplo: nek lin, nek lian fraton (ni él ni su hermano).
§ 28.
Ĉiuj prepozicioj per si mem postulas ĉiam nur la nominativon. Se ni iam post prepozicio uzas la akuzativon, la akuzativo tie dependas ne de la prepozicio, sed de aliaj kaŭzoj. Ekzemple: por esprimi direkton, ni aldonas al la vorto la finon "n"; sekve: tie (= en tiu loko), tien (= al tiu loko); tiel same ni ankaŭ diras: "la birdo flugis en la ĝardenon, sur la tablon", kaj la vortoj "ĝardenon", "tablon" staras tie ĉi en akuzativo ne ĉar la prepozicioj "en" kaj "sur" tion ĉi postulas, sed nur ĉar ni volis esprimi direkton, t. e. montri, ke la birdo sin ne trovis antaŭe en la ĝardeno aŭ sur la tablo kaj tie flugis, sed ke ĝi de alia loko flugis al la ĝardeno, al la tablo (ni volas montri, ke la ĝardeno kaj tablo ne estis la loko de la flugado, sed nur la celo de la flugado); en tiaj okazoj ni uzus la finiĝon "n" tute egale ĉu ia prepozicio starus aŭ ne. - Morgaŭ mi veturos Parizon (aŭ en Parizon). - Mi restos hodiaŭ dome. - Jam estas tempo iri domen. - Ni disiĝis kaj iris en diversajn flankojn: mi iris dekstren, kaj li iris maldekstren. - Flanken, sinjoro! - Mi konas neniun en tiu ĉi urbo. - Mi neniel povas kompreni, kion vi parolas. - Mi renkontis nek lin, nek lian fraton (aŭ mi ne renkontis lin, nek lian fraton).
nominativo: caso nominativo (gramática). En esperanto el nominativo es el caso del sujeto de la oración.
iam: alguna vez.
akuzativo: caso acusativo (gramática). En esperanto el acusativo es el caso del objeto directo del verbo, del acusativo de dirección y a veces de los complementos de lugar y de tiempo.
tie: allí.
dependi: depender.
kaŭzo: causa.
esprimi: expresar.
direkti: dirigir.
celi: apuntar a.
egala: igual.
ia: de alguna clase.
veturi: ir en vehículo.
dis: prefijo que indica división, diseminación o separación de partes, por ejemplo: semi (sembrar), dissemi (diseminar); ŝiri (rasgar), disŝiri (desgarrar en pedazos).
flanko: lado.
dekstra: derecho, derecha.
neniel: de ningún modo.
nek: ni, conjunción negativa que se usa para negar dos cosas en la misma oración, por ejemplo: nek lin, nek lian fraton (ni él ni su hermano).